Energie- en eiwitverrijkte voeding

• volle melkproducten, roomijs, slagroom
• roomboter en (dieet)margarine
• kaas, worst, noten
• haring, paling, makreel en zalm
• koek, gebak en chocolade
• snacks

• melk, melkproducten (vla, kwark, yoghurt, karnemelk en dergelijke) en kaas
• vlees, vis, kip, ei en vleesvervangers
• peulvruchten en sojabonen/sojaproducten
• noten

• Neem voldoende rust voor het eten.
• Neem de tijd om iets te eten of te drinken.
• Eet samen. Hierdoor eet u misschien meer dan wanneer u alleen eet.
• Doe kleinere porties eten op een groot bord, dan lijkt het minder.
• Beweeg als dat kan elke dag genoeg (30 minuten), liefst buiten.
• Knip een rietje zo kort mogelijk af als u met een rietje drinkt. Het drinken kost dan minder kracht.
• Kant-en-klare (magnetron)maaltijden zijn een goed alternatief voor de warme maaltijd.
• Vermijd inspanningen die niet nodig zijn. Laat iemand anders als dat kan de boodschappen doen en koken.
• Zorg voor goede ventilatie van de keuken of maak gerechten klaar in de magnetron.

• Neem drie hoofdmaaltijden en drie of meer tussendoortjes per dag.
• Varieer in keuze, smaak, temperatuur en kleur van uw voeding. Hierdoor krijgt u meer eetlust.
• Besteed aandacht aan hoe uw maaltijd eruit ziet. Doe er bijvoorbeeld eens plakjes tomaat, komkommer of radijsroosjes op.
• Eten dat sterk ruikt, kan zorgen dat u geen trek meer heeft. De geur van spruitjes, kool, uien en sommige warme vleessoorten bijvoorbeeld. Kies voor koud vlees (bijvoorbeeld rollade) of een ei(gerecht) in plaats van warm vlees.
• Van gefrituurde, hardgebakken of gepaneerde producten kan uw eetlust minder worden.
• Bereid uw eten op een andere manier. Kies bijvoorbeeld voor zacht bakken, koken, smoren en stoven.
• Neem het voorgerecht een half uur vóór de maaltijd en/of het nagerecht een half uur erna.
• Neem minimaal een half uur voor een maaltijd een kopje bouillon. Of iets fris-zuurs, zoals een glaasje vruchtensap, stukje appel, tomaat of augurk. Hierdoor krijgt u meer zin om te eten.
• Snijd de maaltijd fijn als kauwen u moe maakt. Gebruik bijvoorbeeld een blender of neem ragout in plaats van vlees. Neem tussendoor vloeibare gerechten, zoals pap, vla, drinkontbijt, milkshake of smoothie.

Zorg dat u regelmatig naar de wc gaat. Van een vol en opgeblazen gevoel krijgt u minder zin om te eten. U kunt de stoelgang verbeteren door:

• voldoende te drinken (zie ook de tips voor drinken)
• producten te nemen met veel vezels (bruin of volkorenbrood en -beschuit, vers fruit, groente, peulvruchten en noten)
• direct naar de wc te gaan als u voelt dat u moet

Probeer als uw smaak is veranderd regelmatig verschillende voedingsmiddelen uit. Uw eetlust, smaakvoorkeur en reuk kunnen per dag wisselen. Wat de ene keer geen succes is, kan de andere keer wel goed smaken.

• Neem geen scherpe kruiden, zoals sambal, peper en mosterd. Groene kruiden (dille, peterselie, kervel, tijm en basilicum) kunnen meestal wel.
• Gebruik weinig zout.
• Neem geen zure producten, zoals citrusvruchten, zure uitjes en augurken, zure haring of mosselen in zoetzuur. Of maak de smaak van deze producten minder zuur door er een scheutje ongeklopte room doorheen te doen.
• Laat warme gerechten of dranken afkoelen tot kamertemperatuur.

• Neem geen droge voedingsmiddelen, zoals beschuit of crackers.
• Gebruik bij de warme maaltijd veel jus of saus.
• Neem bij het eten kleine slokjes drinken (zie ook de tips voor drinken). Zo krijgt u het eten makkelijker weg.
• Door op kauwgom te kauwen of op een zuurtje, pepermunt of ijsblokje te zuigen, voelt de mond minder droog.
• Houd uw mond goed schoon. De kans op ontstekingen en tandbederf zijn bij een droge mond groter. Poets na elke maaltijd uw gebit, maar niet meer dan vier keer per dag.
• Gebruik smeuïg broodbeleg.

Voorbeelden van smeuïg broodbeleg:

• jam met veel boter
• (smeer)leverworst
• honing
• theeworst
• (appel)stroop
• zachte Franse kaas
• vruchtenmoes
• smeerkaas 48+
• pindakaas
• salade
• roerei, omelet
• sandwichspread
• vis(paté)
• ragout

Veel slijm in de mond komt door irritatie van het slijmvlies. Na het nemen van ‘zoete’ melk(producten) kan de mond plakkerig/slijmerig aanvoelen. Neem na het drinken van melk een slokje water of sap. Dan gaat dit vervelende gevoel in de mond weer weg.

Een frisser gevoel in de mond krijgt u door:

• fris-zure dranken te drinken, zoals karnemelk, yoghurtdrank, vruchtensap
• fris-zure producten te nemen, zoals komkommer, tomaat, appel, augurk, zilveruitjes
• een ijsblokje of slokje ijswater te nemen
• op kauwgom te kauwen of op een pepermuntje, zuurtje of snoepje te zuigen

• ontbijtkoek of krentenbol met (dieet)margarine of roomboter
• grote koek (bijvoorbeeld gevulde koek), gebak, cake, puddingbroodje, donut
• chocola, bonbons, (mini)candybar zoals Mars en Snickers
• (chocolade)croissant, appelflap
• schaaltje pap, volle vla, volle (vruchten)yoghurt, volle (vruchten)kwark
• pudding, (room)toetjes
• fruit(salade) op basis van siroop met slagroom en/of (slag)roomrijs

• noten, pinda’s, chips, studentenhaver
• blokjes kaas, plakjes vleeswaren of worst
• snacks, zoals mini loempia, mini pizza, bamischijf, kroket, bitterballen, saucijzenbroodje, hotdog, broodje bapao
• toast, knäckebröd of stokbrood met bijvoorbeeld Franse kaas, paté, haring, paling of salade
• vis (bijvoorbeeld kibbeling) met saus

• volle melk, volle chocolademelk, anijsmelk
• drinkyoghurt gezoet met suiker of volle kwark verdund met vruchtensap, drinkontbijt
• vruchtensap zoals sinaasappelsap, grapefruitsap, dubbeldrank
• koffie of thee met (on)geklopte room en suiker
• frisdrank (geen ‘light’ dranken)
• milkshake (zie ook het kopje ‘Recepten’)

• gehakt, kip, koud vlees (zoals kipfilet, casselerrib, rollade, rosbief of ham)
• ragout van vlees, kip, vis, ei of kaas
• vissticks, haring of mosselen
• ei, roerei, omelet
• gebakken kaasplak, kaassoufflé
• peulvruchten, bijvoorbeeld witte- en bruine bonen, erwten, linzen, kapucijner (wel in combinatie met een graanproduct, zoals brood, rijst en pasta)
• vegetarische hamburger, schnitzel of gehaktbal, gemaakt van soja of Quorn
• tahoe of tempé

U kunt zelf jus of saus maken uit een pakje of zakje. Voeg een scheutje room of een klontje roomboter/dieetmargarine toe voor meer energie. Neem bij koud vlees mayonaise of een andere kant-en-klare saus.

Ook bij groente is afwisseling belangrijk. Rauwe groente geeft snel een vol gevoel. Neem daarom liever gekookte of gewokte groente. Soms smaakt de warme maaltijd beter als u er wat appelmoes, rabarber of compote bij doet. Dit maakt de maaltijd ook smeuïger. Voeg aan groente een scheutje room, een klontje roomboter of dieetmargarine, geraspte kaas of fijngesneden ham toe.

Aardappelen kunt u gekookt, gebakken, gefrituurd, als puree of in de stamppot verwerken. Rijst, macaroni, spaghetti, brood, taco’s, wraps en mie zijn goede vervangers van aardappel. Doe er roomboter of dieetmargarine door voor extra energie. U kunt voor de afwisseling ook maaltijden samenstellen. Denk aan chili con carne, spaghetti met saus, bami, nasi goreng en ovenschotels.

Neem als toetje bij voorkeur volle melkproducten, zoals vla, pudding, pap, volle yoghurt of volle kwark (eventueel met vruchten), vlaflip, roomijs, chocolademousse, bavarois, met zure room of slagroom. Neem het toetje een half uur na de (warme) maaltijd. Voeg eventueel een scheutje ongeklopte room toe voor meer energie.

Bij de apotheek, drogist of speciale bedrijven zijn ook verschillende preparaten te koop (zie het kopje Adressen). Bijvoorbeeld:

• Fantomalt (levert energie)
• Protifar (levert eiwitten)
• Fortify (levert energie, eiwitten vitamines en mineralen)

Deze producten hebben bijna geen smaak, maar leveren wel energie of eiwitten. U kunt de poeders toevoegen aan (vloeibare) gerechten. Per kopje of beker kunt u twee tot drie schepjes oplossen.

Bij bijvoorbeeld sportzaken en supermarkten zijn speciale dranken met extra eiwit of energie te koop. Meestal is het niet nodig om deze producten te gebruiken. Overleg dit met een diëtist.

• 75 ml ananassap
• 75 ml volle melk
• een bolletje roomrijs
• een eetlepel slagroom
• halve verse mango

Schil de mango en snijd hem in stukjes. Voeg alles bij elkaar en maak er een gladde massa van.

• 150 ml volle melk
• een bolletjes roomijs
• een halve banaan
• acht aardbeien

Snijd de banaan en de aardbeien in kleine stukjes en voeg ze bij de melk en het roomijs. Maak er een gladde massa van.

• 100 ml chocoladevla
• 50 ml volle melk
• een bolletje roomijs
• een eetlepel slagroom
• acht aardbeien

Maak de aardbeien schoon. Doe alles bij elkaar en maak er een gladde massa van.

• 75 gram pasta naar keuze (ongekookt)
• 150 gram gemengde Italiaanse groenten
• olijfolie
• zout en peper
• 200 ml tomatensaus
• 50 ml crème fraîche
• twee eetlepels pesto
• halve bol mozzarella
• 30 gram harde kaas

Kook de pasta zoals dat op de verpakking staat. Roerbak ondertussen de groenten in olijfolie met wat zout en peper. Voeg de tomatensaus toe en laat alles vijf minuten pruttelen. Doe er dan de crème fraîche en de pesto bij en roer goed door. Voeg de gekookte pasta toe. Snijd de mozzarella en de kaas in blokjes en strooi ze over het gerecht.

• 75 gram pasta naar keuze (ongekookt)
• gesneden groente naar keuze, bijvoorbeeld champignons of courgette
• 50 ml room of crème fraîche
• 100 gram in stukjes gesneden gerookte zalm
• een handje (verse) dille
• zout en peper

Kook de pasta volgens de aanwijzingen op de verpakking. Kook of bak de groente naar smaak en voeg alle ingrediënten bij elkaar. Voeg naar smaak zout en peper toe.

• 250 gram aardappelen (of aardappelpuree uit een pakje)
• zout en peper
• 100 gram fijngesneden andijvie
• 40 milliliter volle melk
• 15 gram margarine (of roomboter)
• 100 gram rookworst

Schil de aardappelen (of koop ze geschild en voorgekookt) en kook ze in 20 minuten gaar met een beetje zout. Verwarm de worst tijdens het koken van de aardappelen. Giet de aardappelen af. Voeg de volle melk toe en stamp de aardappelen. Voeg daarna de andijvie toe. Doe er zout en peper bij en roer er een klont boter doorheen. Serveer de worst op de stamppot.