Mohs-operatie bij huidkanker

Mohs-operatie

Mohs–micrografische chirurgie (kortweg mohs) is een specialistische techniek voor het verwijderen van huidkanker in het hoofd-/halsgebied. Hier leest u meer over een mohs–operatie in Tergooi MC .

In de jaren veertig van de twintigste eeuw heeft Frederick Mohs, hoogleraar chirurgie aan de Universiteit van Wisconsin (Verenigde Staten), een speciale manier ontwikkeld om huidcarcinomen te behandelen. Bij deze behandeling verwijdert de mohs-chirurg de tumor volledig, terwijl het gezonde weefsel zoveel mogelijk wordt gespaard.

Door de manier van snijden en bewerken van het weefsel kunnen we bij een mohs-operatie, in tegenstelling tot bij een ‘gewone excisie’, alle snijvlakken volledig microscopisch beoordelen. Hierdoor bereiken we een zo optimaal mogelijk resultaat. Het uitgangspunt daarbij is om de huid volledig kankervrij te maken. Daarna zal de arts de huid sluiten. Doordat er zoveel mogelijk gezond weefsel is gespaard kunnen we de huid op een zo mooi mogelijke manier sluiten, u dient er echter wel rekening mee te houden dat er desondanks altijd een litteken zichtbaar zal zijn.

Welk type huidkanker komt in aanmerking voor een mohs-behandeling in Tergooi MC?

Verschillende soorten basaalcelcarcinomen in het hoofd-/halsgebied komen hiervoor in aanmerking, zoals:

• Recidieven (een basaalcelcarcinoom dat al eens eerder is verwijderd maar op dezelfde plek is teruggekomen).
• Basaalcelcarcinomen met een specifieke groeiwijze (sprieterig of micronodulair).
• Grote basaalcelcarcinomen in de zogenaamde H-zone van het gelaat.
• Basaalcelcarcinomen die bij een eerdere behandeling niet volledig verwijderd zijn.

Voorbereidingen mohs-operatie

Op de polikliniek en/of telefonisch bespreken uw arts en de doktersassistente de operatie en de wondbehandeling met u. De volgende punten zijn van belang voor uw eigen voorbereiding op de dag van de operatie:

• Draag makkelijk zittende kleding en niet iets dat over uw hoofd uitgedaan hoeft te worden.
• Draag geen sieraden of make-up op de dag van de ingreep.
• Neem voor uzelf iets te lezen of te luisteren mee.
• Laat u door iemand brengen en halen; u mag niet zelf naar huis rijden.
• Alleen in zeer uitzonderlijke situaties kan een begeleider gedurende de dag aanwezig zijn. U moet hiervoor vooraf toestemming hebben van het mohs-team.
• U krijgt gedurende de dag koffie, thee en een lunch aangeboden.
• U hoeft niet nuchter te komen.
• Als u bloedverdunners gebruikt, kunt u deze gewoon blijven innemen. (Tenzij anders met u afgesproken is op de polikliniek).
• Als u antistolling via de trombosedienst gebruikt (acenocoumarol, fenprocoumon e.d.) dan is het wenselijk dat u goed ingesteld bent. De waarde van de INR mag bij de ingreep niet hoger zijn dan 3.0 Als dat wel zo is, neem dan contact op met uw trombosedienst.
• Meldt u alstublieft bij het plannen van de ingreep aan de arts als u een pacemaker/ICD heeft.
• Meldt u alstublieft bij het plannen van de ingreep aan de arts als u een allergie voor verdovingsvloeistof, pleisters of antibiotica heeft.
• Roken heeft een nadelig effect op de wondgenezing.
• Breng op de dag van de ingreep uw medicatielijst en de eventueel gedurende de dag in te nemen medicatie mee.

De mohs-operatie

De mohs-procedure bestaat uit meerdere rondes waartussen u in onze rustkamer kunt verpozen. Op de afgesproken datum meldt u zich op de polikliniek dermatologie in het Tergooi Clinics gebouw in Hilversum. Houdt u er rekening mee dat u de hele dag in het ziekenhuis verblijft.

• De doktersassistente of gastvrouw brengt u naar de rustkamer en de operatiekamer.
• De behandeling vindt plaats onder plaatselijke verdoving.
• Voor, tijdens en na de mohs-operatie worden veelvuldig foto’s genomen die in het operatieverslag gebruikt worden.
• Voordat de operatie begint, desinfecteren we de huid en wordt de te verwijderen huid afgetekend. We dekken het operatiegebied met steriele doeken af. Vervolgens verdoven we de huid plaatselijk en snijden we het afgetekende gebied rondom de tumor weg.
• Om het bloeden tegen te gaan, branden we de bloedvaatjes dicht en krijgt u een drukverband. Dit eerste gedeelte van de procedure duurt ongeveer 30-45 minuten.
• Terwijl u vervolgens in de rustkamer verblijft, wordt het verwijderde stuk weefsel ingevroren en in dunne plakjes gesneden op zo’n manier dat alle snijvlakken onder de microscoop beoordeeld kunnen worden. De mohs-chirurg onderzoekt onder de microscoop of er in de snijranden nog tumorcellen aanwezig zijn. Als er nog tumorcellen aanwezig zijn kunnen we ze met behulp van de kleuringen en de map precies lokaliseren. Dit onderzoek duurt gemiddeld tussen de een en twee uur.
• Als er nog tumor aanwezig is zal de hele procedure opnieuw verricht worden, net zolang totdat de hele tumor verwijderd is. Pas daarna zal de wond gesloten worden.
• Het sluiten van de wond kan op verschillende manieren en de precieze sluiting is afhankelijk van de grootte en de locatie van de wond. In het gesprek voorafgaand aan de mohs-operatie hebt u hier uitleg over gekregen. Soms kan de wond eenvoudig gesloten worden; vaak is huid vanuit de omgeving van de wond of van een andere locatie (bijvoorbeeld voor het oor) nodig om de wond weer dicht te kunnen maken. Het wordt altijd een zichtbaar litteken.

Weer thuis

Pijnstilling

Wanneer de verdoving is uitgewerkt, kan het geopereerde gebied gevoelig of drukpijnlijk zijn. Zo nodig kunt u hiervoor paracetamol (drie keer per dag 1000 mg) innemen. Wordt het geopereerde gebied na enkele dagen ongewoon pijnlijk of krijgt u koorts, neemt u dan contact op met uw behandelend arts van de polikliniek dermatologie of plastische chirurgie. Wacht in dit geval niet tot de eventueel volgende poliklinische afspraak.

Wondverzorging

Zorgt u er voor dat de wond de dag van de ingreep en de eerste dag na de ingreep droog blijft. De Hechtstrips mag u maximaal drie dagen laten zitten. Als er ook een grotere pleister of drukverband is gebruikt, dan mag u deze na één dag verwijderen. Na de ingreep ontstaat er vaak een blauwe plek en zwelling rond het geopereerde gebied. Rond de wond kan ook een klein rood gebied ontstaan. Dit is normaal, de blauwe en/of rode plek en de zwelling verdwijnen na verloop van tijd vanzelf. De hechtingen mogen er doorgaans na een week uitgehaald worden. U krijgt hiervoor een afspraak op de polikliniek dermatologie of plastische chirurgie.

Adviezen

We adviseren u om het de eerste dagen na de ingreep rustig aan te doen. Dat betekent in elk geval: niet voorover bukken, geen zware inspanning en niet sporten. Ook adviseren we u in deze periode, tenzij dit door een arts is voorgeschreven, geen aspirine te gebruiken. Als u een wond rond de lip heeft, vermijd dan voedsel waar u veel op moet kauwen.

Litteken

Elke operatiewond geeft een litteken. We doen al het mogelijke om een zo goed mogelijk esthetisch resultaat te bereiken maar u zult altijd een litteken zien. U heeft de huidkanker als het ware ingeruild voor een litteken.
De verschillen in genezingswijze hebben vooral te maken met uw huidtype, het al dan niet roken (roken is slecht voor wondgenezing) en de plaats van de ingreep. Alle littekens zijn eerst rood of paars, later worden ze bleker. Dit kan al na weken gebeuren  maar ook pas na maanden of enkele jaren. Vermijd de eerste zes weken zon(nebank)licht op het litteken. Daarna kunt u wel in de zon zitten maar beschermt u het litteken dan met een zonnebrandcrème met SPF 30 of hoger.

Mogelijke complicaties

• Nabloeding, soms ontstaat er na de operatie een nabloeding. Druk met een schone handdoek een kwartier stevig op de wond. Laat de druk niet los tijdens deze periode. Als de bloeding na dit kwartier druk niet is gestopt, herhaal de druk dan gedurende nóg een kwartier. De nabloeding zal in de meeste gevallen stoppen. Het is belangrijk om de volgende dag de polikliniek hierover te informeren.
  Als de bloeding niet stopt na twee keer een kwartier drukken, bel dan de spoedeisende hulp (SEH) van het ziekenhuis T 088-753 1 753. Zo nodig helpen we u op de SEH verder.
• Infectie, die zich uit door toenemende pijn, zwelling, roodheid en pus uit de wond. Er kan eventueel koorts bij ontstaan.
• In zeldzame gevallen kunnen de wondranden losraken en springt de wond open.
• Er kunnen bij de ingreep kleine gevoelszenuwen beschadigd raken waardoor het gevoel ter plaatse verandert. Meestal herstelt dit zich in enkele maanden. In zeer zeldzame gevallen kan een zenuw van de aangezichtsspieren beschadigd raken.
• De hechtingen die we in de diepte gebruiken, lossen pas na twee tot drie maanden op. Een enkele keer werkt een dergelijke hechting zich door de huid naar buiten. We kunnen deze dan eenvoudig verwijderen.

Behandelteam bij een mohs-operatie

Een team van onder andere artsen, doktersassistenten en technisch laboranten voeren de behandeling uit. De dermatoloog, die het team leidt, heeft een opleiding gehad in de mohs-chirurgie en is geregistreerd bij zowel de werkgroep mohs-chirurgie van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie als de European Society of Micrographic Surgery. Andere teamleden zijn onder anderen:

• Doktersassistenten die u begeleiden en helpen op de polikliniek en in de operatiekamer. Zij geven u ook instructies om de wond te verzorgen na de operatie. Als u vragen heeft, of ongerust bent, kunt u dit altijd met hen bespreken;
• Artsen in opleiding tot specialist die helpen tijdens de behandeling en de techniek leren;
• Een technisch laborant heeft de taak om de weefsels zo te prepareren dat ze onder de microscoop door de mohs-operateur kunnen worden beoordeeld.
• Een gastvrouw die u gedurende de dag verzorgt.
• Een patholoog die na afloop van de operatie het weefsel nog een keer nakijkt onder de microscoop.
• Zo nodig een plastisch chirurg die op indicatie van de mohs-chirurg de wond na afloop weer sluit. Indien dit het geval is zal dit bij het voorbereidingsgesprek met u besproken worden. U heeft dan ook voor de mohs-operatie plaatsvindt al een afspraak bij de plastisch chirurg gehad om kennis te maken en de te verwachten sluiting te bespreken.  In de meeste gevallen zal de mohs-chirurg de wond zelf kunnen sluiten en is er geen plastisch chirurg bij de mohs betrokken.

Nazorg

Heeft u problemen zoals een nabloeding, heftige pijn, infectie of het opengaan van de wond, neemt u dan tijdens kantooruren contact op met de polikliniek van de arts die de wond gesloten heeft. Polikliniek Dermatologie, T 088 753 11 20 of polikliniek Plastische Chirurgie T 088 753 13 00. Voor spoedgevallen buiten kantooruren kunt u de afdeling Spoedeisende Hulp bereiken, T 088 753 1 753.

Onze wachttijden