Stemhygiëne

Stemhygiëne

Voor mensen die hun stem veel moeten gebruiken en/of stemklachten hebben is stemhygiëne belangrijk. Dit zijn maatregelen die de stem gunstig beïnvloeden. Onderstaande adviezen kunnen helpen om een goede stem te houden en eventuele klachten te verminderen.

Kuchen en keelschrapen

Vermijd kuchen en keelschrapen. Door kuchen en/of keelschrapen komen de stembanden met veel kracht tegen elkaar aan. Dit zorgt ervoor dat de slijmvliezen geïrriteerd en/of beschadigd kunnen raken. Slik vaker, neem een slokje water of een snoepje. Ook kunt u zachtjes neuriën of een stille kuch produceren door een ‘h’ te blazen met een luchtstoot vanuit de buik en flanken. U verwijdert dan het slijm zonder de stembanden te belasten.

Roepen en schreeuwen

Roepen en/of schreeuwen zorgt voor een hoge belasting van de stembanden. Er wordt meer kracht gebruikt dan de stembanden aan kunnen. Probeer de afstand tussen u en uw gesprekspartner te  verkleinen, maak gebruik van gebaren om iets duidelijk te maken. Ook ruimtes met veel lawaai kunt u het best vermijden als u last heeft van uw stem.

Fluisteren

Vaak probeert men bij heesheid of keelpijn de stem te ontlasten door te fluisteren. Dit kost echter juist meer energie en is zeer belastend voor de stem. Fluister niet, maar ontzie uw stem door zacht te praten en uw stem zoveel mogelijk rust te geven.

Roken, alcohol en cafeïne

Roken, alcohol en cafeïne veroorzaken een verlies van water in het lichaam. Dit zorgt voor uitdroging van de stembanden. Bovendien irriteert alcohol de keelslijmvliezen en zijn teer en andere stoffen uit tabaksrook schadelijk voor de luchtwegen.

• Probeer te stoppen met roken of in ieder geval te verminderen.
• Beperk het gebruik cafeïnehoudende dranken (koffie, zwarte thee).
• Drink voldoende water.

Brandend maagzuur

Brandend maagzuur kan bijdragen tot het ontstaan of onderhouden van stemklachten door irritatie van het slijmvlies. Stress en ongezonde leefgewoonten kunnen maagzuur veroorzaken. Maagzuurklachten kunnen ook een andere oorzaak hebben. Neem bij klachten van brandend maagzuur contact op met uw behandelend arts.

Allergie, infectie en ernstige verkoudheid

Bij een allergie, infectie of ernstige verkoudheid kunnen de stembanden opzwellen. Belast de stem tijdens deze periodes zo min mogelijk om irritatie van de stembanden te voorkomen.

Medicatie

Sommige medicijnen kunnen stemklachten veroorzaken. Lees de bijsluiter door en/of vraag advies aan de arts of apotheker.

Stress

Stress en emoties zijn een belangrijke oorzaak voor stemklachten. Onderzoek waar de stress vandaan komt en probeer dit te vermijden. Schakel zo nodig professionele hulp in.

Omgevingsfactoren

Ook de omgeving kan de stemkwaliteit negatief beïnvloeden:

• Stof irriteert het slijmvlies van de neus, keel en stembanden. Hierdoor vermindert de stemkwaliteit. Vermijd tapijten, veelvuldig werken met krijt en stoffige ruimtes.
• Droge lucht en airconditioning hebben een uitdrogend effect op het slijmvlies van de stembanden. Daarnaast verhoogd airconditioning de verspreiding van schimmels die een infectie van het stemorgaan kunnen veroorzaken. Drink voldoende water en gebruik zo nodig luchtbevochtigers. Zet de airconditioning zo min mogelijk aan.