TranslateFilgotinib (Jyseleca®) bij colitis ulcerosa
Uw behandelend arts, IBD-verpleegkundig(e) specialist heeft met u gesproken over het gebruik van filgotinib. De werking en het gebruik van dit medicijn en hoe u moet handelen in geval van bijwerkingen leest u in deze informatie. Het is echter géén vervanging van de bijsluiter. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u daarmee terecht bij uw behandelend IBD-team.
Algemeen
De oorzaak van colitis ulcerosa is niet bekend. De behandeling is gericht op het onderdrukken van ontstekingsreacties. Dit leidt tot vermindering van klachten en verkleint de kans op complicaties die zich bij deze ziektes voor kunnen doen. Medicijnen kunnen de darmontstekingen onderdrukken, maar ze kunnen de ziekte niet definitief genezen. Na het afbouwen van of stoppen met medicijnen kunnen de ontstekingen en daarmee de klachten weer terugkomen
Werking
Filgotinib behoort tot de groep van immunosuppressiva, ook wel afweeronderdrukkers genoemd. Dit zijn geneesmiddelen die de natuurlijke afweerreactie van het lichaam onderdrukken. Filgotinib is een medicijn dat ontstekingen afremt door het verminderen van de activiteit van de zogenaamde JAK enzymen. Dit is een groep van enzymen die een belangrijke schakel zijn in de communicatie tussen verschillende cellen van het afweersysteem. Filgotinib remt selectief JAK1, JAK3 en in mindere mate JAK 2. Het ontstekingsproces wordt daardoor afgeremd, waardoor klachten van buikpijn, diarree en bloedverlies kunnen afnemen. Filgotinib werkt vrij snel: binnen enkele weken mag een effect verwacht worden. Uw behandelend arts schrijft meestal Filgotinib voor wanneer andere medicijnen niet of onvoldoende hebben geholpen
Voorbereiding
Voorzorgsmaatregelen
Voordat u gaat starten met filgotinib is het van belang om sluimerende of actieve infecties uit te sluiten of te behandelen. Het afweersysteem (immuunsysteem) kan sluimerende infecties onder controle houden. Het gebruikt van filgotinib kan ertoe leiden dat een eventuele sluimerende infectie actief wordt.
Tuberculose is een voorbeeld van een sluimerende infectie die soms jarenlang ongemerkt in het lichaam zit zonder dat u hier iets van merkt. Ook hepatitis B en -C worden gecontroleerd, evenals HIV. Voor het starten van de medicatie wordt gescreend op deze infecties.
Er kan zelf gelet worden op algemene verschijnselen van infecties. Klachten die hierbij kunnen passen zijn:
− gezwollen lymfeklieren in bijvoorbeeld hals en liezen
− aanhoudend hoesten
− plotseling gewichtsverlies
− koorts
Als u een infectie vermoedt, meld dit dan aan uw behandelend MDL-arts of IBD verpleegkundig(e) specialist. Bij het gebruik van Filgotinib kunnen virussen die u bij zich draagt zoals herpes, opnieuw de kop opsteken. Een bekend virus, dat kan terugkomen, is varicella zoster. Een eerste infectie geeft waterpokken en het virus kan op latere leeftijd als gordelroos terugkomen.
Behandeling
Hoe wordt filgotinib gebruikt?
Filgotinib wordt in tabletvorm toegediend. De dosering is eenmaal daags 200 mg. De dosering in opstartfase en bij onderhoud is identiek, er hoeft geen dosisaanpassing te worden gedaan. U kunt de tabletten met of zonder voedsel innemen.
Er werd niet onderzocht of tabletten kunnen worden gebroken, geplet of gekauwd. Daarom wordt aanbevolen om de tabletten in hun geheel door te slikken.
Bloedonderzoek
Na het starten met filgotinib, zijn op een aantal momenten bloedcontroles nodig. Hierdoor kunnen eventuele lever- of nierfunctiestoornissen of stoornissen in de bloedaanmaak vroegtijdig worden opgespoord. Bloedcontroles vinden plaats kort voor de start met filgotinib en rond de 4 en 12 weken na het starten. Daarna enkele keren per jaar. De ontstekingswaarden, bloedcellen, lever- en nierfuncties en het cholesterolgehalte worden meestal gecontroleerd. De ontsteking in de darm kan gecontroleerd worden door de ontlasting te testen op het ontstekingseiwit calprotectine.
Bijwerkingen
Elk geneesmiddel kan bijwerkingen geven, hoewel niet iedereen ze krijgt. De bijwerkingen kunnen variëren in ernst en duur. Het is niet te voorspellen welke en of u bijwerkingen zou kunnen krijgen.
De meest voorkomende bijwerkingen zijn klachten van
– misselijkheid
– bovenste luchtweginfecties
– urineweginfecties
– duizeligheid.
Verder kunnen er infecties optreden zoals urineweginfecties en longontstekingen.
Tijdens het gebruik van dit medicijn kan soms een verhoogd cholesterolgehalte in het bloed ontstaan en kan het daardoor verstandig/aan te bevelen zijn cholesterolverlagers te nemen, dit gebeurd op recept en na overleg met uw (huis) arts. Patiënten met colitis ulcerosa hebben een iets verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Bij patiënten met colitis ulcerosa die filgotinib krijgen zijn er gevallen gemeld van trombose en longembolie.
Ook is er een verhoogde kans op het opnieuw actief worden van herpes zoster, de veroorzaker van gordelroos. Gordelroos geeft een pijnlijke huiduitslag met kleine rode blaasjes, meestal in de zij, aan één lichaamshelft.
Het is voor het starten met filgotinib raadzaam om samen met de uw behandelaar de risico’s en voordelen van de behandeling tegen elkaar af te wegen. Mocht u tijdens de behandeling bijwerkingen ervaren of vermoeden, is het belangrijk contact op te nemen met het IBD-team.
Allergische reactie
Zoals bij veel medicijnen kan ook bij filgotinib een allergische reactie optreden. Tekenen van een allergische reactie zijn: beklemmend gevoel op de borst, piepende ademhaling, ernstige duizeligheid, zwelling van de lippen, tong of keel, jeuk of huiduitslag. Neem bij vermoeden op een allergische reactie direct contact op met uw arts of verpleegkundige.
Interacties met andere geneesmiddelen
Er zijn geen reacties bekend als u dit medicijn samen met andere geneesmiddelen gebruikt. Filgotinib wordt op dit moment niet gecombineerd met andere immuunsuppressiva of biologicals, (zoals thiopurines en anti-TNF) Ook wordt het niet gecombineerd met vedolizumab, infliximab, adalimumab, golimumab of ustekinumab. Overleg bij twijfel met uw behandelaar.
Zwangerschap
Overleg bij zwangerschapswens met uw behandelend arts over uw medicatie. Er is onvoldoende informatie over de effecten van filgotinib in de zwangerschap, het advies is om adequate anticonceptie te gebruiken.
Er is niets bekend over vruchtbaarheid en filgotinib.
Borstvoeding
Er zijn onvoldoende gegevens bekend over de veiligheid van filgotinib en borstvoeding. Voorlopig wordt afgeraden borstvoeding te geven.
Vaccinaties
Meld altijd aan artsen of zorgverleners dat u filgotinib gebruikt. Filgotinib kan de werking van sommige soorten vaccins verminderen en de kans op bijwerkingen door de vaccins vergroten.
De jaarlijkse griepvaccin en het Covidvaccin zijn veilig tijdens behandeling met filgotinib en worden juist aangeraden.
Vaccinaties met verzwakte levende vaccins, zoals bof, mazelen, rodehond (BMR), gele koorts of BCG mogen niet worden toegediend tijdens het gebruik van filgotinib. Overleg met het behandelend IBD-team als u gevaccineerd moet worden.
Na de behandeling
Tot slot
De behandeling vindt uiteraard alleen plaats met uw instemming. Heeft u nog vragen over de behandeling of mocht u klachten of vragen hebben als u weer thuis bent, neem dan gerust contact op met het IBD-team.
Dit kan via de IBDcoach app, het telefonisch spreekuur (werkdagen) tussen 9-10u (T 088 753 3952) of per email .
Meer informatie
Voor meer informatie verwijzen wij u naar
https://www.tergooi.nl/patienteninformatie/het-ibd-team/
de webpagina van de Crohn en colitis patiëntenvereniging https://www.crohn-colitis.nl/