Adalimumab (Hyrimoz®)

Adalimumab (Hyrimoz®) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Adalimumab zorgt zo dat de ontsteking in de darm wordt geremd. U krijgt minder klachten, zoals diarree en buikpijn. Veel patiënten voelen zich ook minder moe. Ze kunnen beter hun dingen doen in het dagelijks leven. Adalimumab behoort tot de biologische middelen tegen de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. U leest hieronder hoe u het medicijn gebruikt en wat u bij bijwerkingen moet doen. Deze informatie vervangt de bijsluiter niet.

Met medicijnen proberen we de ontstekingsreacties bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa onder controle te houden. Zo nemen de klachten, opvlammingen en de kans op complicaties af. Medicijnen kunnen de ziekte niet genezen. Na het afbouwen of stoppen kunnen de ontstekingen terugkomen. En daarmee de klachten.

Voorbereiding

Als u adalimumab gebruikt, kan een sluimerende infectie actief worden. Daarom onderzoeken we eerst of u geen sluimerende of actieve infecties heeft. Tuberculose is zo’n sluimerende infectie. Die zit soms jarenlang in het lichaam zonder dat u hier iets van merkt. Daarom kijken we of u deze infectie heeft. Ook controleren we op bijvoorbeeld hepatitis B en C en HIV.

U kunt infecties zelf herkennen aan algemene verschijnselen. Klachten die hierbij passen zijn:

• gezwollen lymfeklieren in bijvoorbeeld hals en liezen
• blijven hoesten
• plotseling gewicht verliezen
• koorts

Let ook op andere bronnen voor infecties, zoals wondjes of problemen met het gebit. Laat het uw arts of verpleegkundige weten als u denkt dat u een infectie heeft. Bij een ernstige infectie mag u adalimumab niet gebruiken.

Gebruik van adalimumab

Schema voor opstarten

Adalimumab wordt in principe één keer per twee weken met een injectie ingespoten. Eén injectie heeft 40 mg werkzame stof adalimumab. Met hoeveel adalimumab u begint, kan per patiënt anders zijn. Meestal ziet het schema er zo uit:

• De eerste keer krijgt u een starthoeveelheid van 160 mg (vier injecties). Dit krijgt u op de MDL-polikliniek bij de IBD-verpleegkundige.
• Na twee weken zet u zelf 80 mg (twee injecties).
• Na deze periode spuit u 40 mg per twee weken in.

Eerste periode

Meestal merkt u binnen enkele weken tot maanden of adalimumab werkt. Soms gebruikt u alleen adalimumab voor de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. We kunnen adalimumab ook combineren met medicijnen die de afweer onderdrukken. Die combinatie kan beter werken. Het zorgt voor minder afweerreacties en vorming van antistoffen tegen adalimumab. Vooral bij het opstarten.

Adalimumab inspuiten

De spuiten die u krijgt, zijn kant-en-klare injectiespuiten. Het zelf inspuiten van adalimumab is goed te leren. De verpleegkundige geeft u hier uitleg en informatie over. U kunt adalimumab zelf inspuiten of iemand in uw omgeving vragen dat te doen. Een familielid bijvoorbeeld. Die krijgt dan ook eerst uitleg over hoe dit moet.

U zet de injectie in het gebied rond de navel of de bovenbenen. Het is belangrijk dat u deze plekken afwisselt.

U mag geen adalimumab inspuiten als u koorts of een infectie heeft. Een blaasontsteking of longontsteking bijvoorbeeld. Loop altijd eerst de vragenlijst door voor u de injectie zet. Kunt u op één van de vragen ‘ja’ antwoorden? Stel uw injectie dan uit en neem contact op met de IBD-verpleegkundige.

Adalimumab bewaren

U bewaart adalimumab in de koelkast, tussen de 2 en 8 graden. Buiten de koelkast blijft de injectiespuit 14 dagen bij kamertemperatuur (maximaal 25 graden) goed. Eenmaal uit de koelkast moet de pen of spuit binnen 14 dagen gebruikt worden. U mag die niet weer terugleggen in de koelkast.

Bijwerkingen

Elk geneesmiddel kan bijwerkingen geven. Niet iedereen krijgt ze. Het verschilt ook hoe erg de bijwerkingen zijn en hoe lang ze duren. We kunnen daarom vooraf niet zeggen of u last van bijwerkingen krijgt. Bijwerkingen die veel voorkomen (bij meer dan 10 procent van de patiënten) zijn:

• luchtweginfecties
• hoofdpijn

Neem contact op bij de volgende bijwerkingen:

• allergische reactie zoals huiduitslag en/of jeuk
• moeilijk kunnen lopen of spierpijn
• minder gevoel of tintelingen in de ledematen
• wazig zien en oogpijn
• kortademigheid
• misselijkheid, buikpijn, diarree
• gezwollen voeten

Zeldzame bijwerkingen

• zenuwaandoeningen
• hartproblemen

Niet suf of slaperig

Adalimumab maakt u niet suf of slaperig. U mag gewoon autorijden of apparaten bedienen tijdens de behandeling.

Adalimumab met andere medicijnen

• Adalimumab is voor zover bekend veilig te gebruiken met andere medicijnen.
• Gebruikt u ook medicijnen voor een reumatische aandoening (DMARD’s)? Laat dit dan weten aan uw arts of verpleegkundige.
• Kruiden of supplementen zoals Sint janskruid of echinacea kunnen de werking van adalimumab verminderen of verstoren.

Vaccinaties

De griepprik en hepatitisvaccinatie zijn veilig tijdens de behandeling met adalimumab. We adviseren de jaarlijkse griepprik te nemen als u adalimumab gebruikt. De hepatitisvaccinatie kan minder goed werken. Vooral als u ook medicijnen gebruikt die de afweer onderdrukken, zoals azathioprine (Imuran), mercaptopurine (Purinethol) en methotrexaat. Over andere vaccinaties tijdens de behandeling is weinig bekend.

Vermijd vaccinaties met verzwakte levende vaccins als u adalimumab gebruikt. Dat zijn bijvoorbeeld vaccinaties voor de bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts of BCG. Overleg met uw arts of verpleegkundige als u een vaccinatie moet krijgen.

Heeft u vaccinaties nodig voor een vakantie? Neemt contact op met de IBD-verpleegkundige om te overleggen.

Zwangerschap en borstvoeding

Zwangerschap

Studiegegevens laten niet zien dat het gebruik van adalimumab tijdens de zwangerschap onveilig is. Of het helemaal veilig is, is niet te zeggen. Vaak brengt een opvlamming van de ziekte meer risico’s met zich mee in de zwangerschap dan het gebruik van adalimumab.

Adalimumab gaat in de baarmoeder over van moeder op kind. We kunnen vanaf het derde trimester (ongeveer 26 weken) tijdelijk stoppen met adalimumab. Zo kunnen we het kind zonder adalimumab geboren laten worden. Dit gebeurt altijd in overleg met uw arts. Soms kan het beter zijn om juist door te gaan met het medicijn.

Heeft u de wens om zwanger te worden of bent u zwanger? Overleg met uw arts of verpleegkundige om te kijken wat voor uw situatie het beste is. Zie ook Kinderwens en zwangerschap bij chronische darmziekte.

Borstvoeding

Adalimumab komt in kleine beetjes in de borstvoeding terecht. Waarschijnlijk wordt de werking van het medicijn in de maag en darmen van het kind gestopt. Schadelijke gevolgen bij kinderen zijn niet bekend. Effecten op de lange termijn ook niet. Overleg met uw arts als u adalimumab gebruikt en borstvoeding wilt geven.