Depressie bij ouderen
Een depressie is een psychische ziekte. Mensen die dit hebben zijn somber, hebben minder interesse in de mensen om hun heen en hun dagelijkse bezigheden. Dit kan zo ernstig zijn dat ze niet goed voor zichzelf kunnen zorgen. Depressie bij ouderen komt veel voor. Het is afhankelijk van de oorzaken en bijkomende ziekten hoe goed de depressie te behandelen is.
Risicofactoren voor een depressie
- Lichamelijke ziekte of de beperkingen die daardoor zijn ontstaan. Bijvoorbeeld diabetes, beroerte, ziekte van Parkinson, hart- en vaatziekten.
- Persoonlijkheidsfactoren en hoe iemand gedurende zijn leven met problemen is omgegaan.
- Hoge leeftijd.
- Het verlies van belangrijke personen, werk, hobby’s en andere bezigheden.
- Erfelijkheid.
Wat zijn de verschijnselen van depressie?
- Sombere stemming gedurende het grootste deel van de dag, bijna dagelijks, neiging tot piekeren.
- Duidelijk minder interesse en plezier in (bijna) alle activiteiten.
- Duidelijke gewichtsvermindering of gewichtstoename.
- Slapeloosheid of juist overmatig slapen.
- Psychomotorische agitatie of remming.
- Moeheid of verlies van energie.
- Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens.
- Verminderd vermogen tot concentratie.
- Besluiteloosheid.
- Terugkerende gedachten aan de dood, suïcidegedachten, suïcideplannen of suïcidepoging.
- Lichamelijke klachten: onverklaarbare pijn, verstopping, hoofd- en rugpijn.
Bij ouderen is de voornaamste klacht vaak vermoeidheid. De problemen met denken, besluiteloosheid en zich concentreren hebben vaak vergeetachtigheid tot gevolg. Hierdoor wordt bij het stellen van de diagnose soms ten onrechte eerder aan dementie dan aan depressie gedacht. Het lastige is dat bij een beginnende dementie ook depressie kan voorkomen. Depressiviteit bij ouderen kan zich
ook uiten in lichamelijke klachten, zoals buikklachten of pijn. Depressie wordt vaak niet of laat herkend, omdat klachten aan de leeftijd worden toegeschreven. Het zal wel bij de leeftijd horen, denkt men dan.
Waaruit bestaat de behandeling?
De diagnose depressie stellen we op basis van het verhaal van de patiënt, zijn omgeving en eigen observaties. Daarnaast verrichten we meestal lichamelijk en aanvullend onderzoek. Ook een psychologisch onderzoek kan helpen bij het stellen van de diagnose. Uw arts bespreekt met u of voor uw depressie medicijnen beschikbaar zijn en welke dan het meest geschikt zijn.
Een gecombineerde behandeling, bestaande uit medicijnen (antidepressiva) en gesprekken, levert meestal het beste resultaat op. Vaak duurt het wel vier tot zes weken tot er echt effect van de behandeling te zien is. U moet de medicijnen minimaal een jaar gebruiken. Bij verblijf op de verpleegafdeling Geriatrie kan de verpleging, de activiteitentherapeut, het maatschappelijk werk en de psycholoog u begeleiden en ondersteunen. Thuis kunnen uw eigen huisarts, uw behandelend arts van de polikliniek Geriatrie en instanties als Geestelijke Gezondheids Zorg Centraal of de Meeregaard (Almere) u begeleiden.
Wat kunt u als partner of mantelzorger doen?
- Een luisterend oor bieden, begrip tonen en aandacht geven.
- Gezelschap bieden, afleiden en stimuleren.
- Eenvoudige bezigheden laten ondernemen om zelfrespect terug te krijgen.
- Complimenteren met handelingen die lukken of geprobeerd worden.
- Structuur aanbrengen in de dag en samen activiteiten ondernemen.
- Aandacht voor en aanmoedigen om te eten en te drinken.
- Terughoudend zijn met goedbedoelde adviezen waar de patiënt nu niets mee kan.
Omgaan met depressieve ouderen kan zwaar zijn. Ouderen die de gehele dag somber zijn, nergens toe komen en nauwelijks geïnteresseerd zijn in hun omgeving, kunnen ook op uw gemoed en humeur werken. Zorg goed voor uzelf. Zoek steun. bijvoorbeeld bij iemand in uw omgeving. Uw huisarts of de maatschappelijk werker kan u informeren over professionele hulp.
Vragen
Heeft u nog vragen? Neemt u dan contact op met de polikliniek Geriatrie, T 088 753 2092, of verpleegafdeling Geriatrie, T 088 753 2125.