Palliatieve sedatie

Bewustzijn verlagen in laatste fase van het leven

Palliatieve sedatie

In de laatste fase van uw ziekte zorgt uw arts dat u zo min mogelijk last heeft van pijn, benauwdheid, verwardheid of misselijkheid. Soms lukt dat niet met gewone medicijnen. Dan kunnen we voor palliatieve sedatie kiezen. De arts verlaagt uw bewustzijn dan met medicijnen. Dat heet sederen.

 

Door de palliatieve sedatie wordt u soezerig of slaperig. Of u valt in een soort diepe slaap waaruit u meestal niet meer wakker wordt. Dat ligt aan hoeveel medicijnen u krijgt. Door de sedatie krijgt u rust. Lichamelijk en geestelijk. De diepe sedatie heeft de bedoeling dat u in rust kunt sterven. Zonder pijn of benauwdheid.

Voorbereiding

Wanneer palliatieve sedatie

Palliatieve sedatie is een medische handeling. Uw arts moet zich daarom aan richtlijnen houden en zorgvuldig handelen. Dat betekent ook dat hij of zij goed moet bepalen wat het meest geschikte moment voor sedatie is. Zodat het de grootste kans heeft dat het werkt. Palliatieve sedatie gebeurt alleen in de stervensfase. En alleen als alle andere behandelingen niet meer helpen om u minder te laten lijden.

Vooraf bespreken

Starten met palliatieve sedatie is een ingrijpende beslissing. Als uw toestand ineens slechter wordt, moet de arts snel kunnen ingrijpen. Daarom bespreekt hij dit bijna altijd van tevoren met u, uw naasten en verzorgenden. U heeft zo genoeg tijd om afscheid te nemen van elkaar. U kiest natuurlijk zelf of u palliatieve sedatie wilt of niet.

Begrijpt u iets niet helemaal of bent u ergens bang voor? Praat erover met uw arts. Hij of zij kan u uitleg geven en helpen bij het maken van uw keuze.

Geen euthanasie

Palliatieve sedatie beëindigt het leven niet. U overlijdt aan de ziekte en niet door de medicijnen. Ook sterft u niet sneller door palliatieve sedatie. Het is dus geen vorm van euthanasie.

Behandeling

Hoe diep sederen

Uw toestand bepaalt hoe diep we u sederen. In sommige situaties kunt u aanspreekbaar blijven. In andere gevallen is het nodig te kiezen voor diepe sedatie. Het doel is dus niet per se slaap. Het gaat er om uw klachten te verminderen, zodat u zo min mogelijk lijdt.

Medicijnen

De arts zoekt uit welk medicijn bij u past en hoeveel u nodig heeft. Het is moeilijk te voorspellen hoe snel een middel werkt. Dat is bij elke patiënt weer anders. Soms duurt het een tijd voor u geen last meer heeft van pijn of andere klachten.

We dienen de medicijnen toe via een ader. Of via een dun naaldje via het onderhuidse weefsel. Dat naaldje kunnen we ook verbinden met een pompje dat steeds de juiste hoeveelheid regelt. Gespecialiseerde verpleegkundigen regelen de zorg rond het infuuspompje. Zo nodig passen we de hoeveelheid en het soort hulp aan. Als dat nodig is elke dag.

Meestal geven we de medicijnen 24 uur per dag. We kunnen de sedatie ook alleen ’s nachts geven of een deel van de dag. In de tijd dat u geen medicijnen krijgt, kunt u nog met uw naasten praten. In de laatste fase is het bijna altijd nodig de hele tijd medicijnen te geven. Tot aan het overlijden. Dat is vaak als u nog minder dan een week te leven.

Wakker worden uit palliatieve sedatie

Soms lijken patiënten wakker te worden uit een diepe continue sedatie. U ziet dan een beweging of iemand trekt met het gezicht. Bijna nooit betekent dit dat iemand weer wakker wordt. Mensen bewegen ook in hun gewone slaap wel eens. Als het bewustzijn van een patiënt sterk is verlaagd met sedatie, lijdt hij niet meer. Ook niet als hij soms beweegt.

Het gebeurt heel af en toe wel eens dat een patiënt toch weer wakker wordt. Dan zijn andere medicijnen nodig. Of een combinatie van medicijnen.

Verzorging

  • In de laatste fase van het leven eten en drinken mensen vaak nog maar heel weinig. Soms zelfs helemaal niets meer. Het heeft daarom geen zin om via een infuus vocht toe te dienen. Het lichaam vraagt daar niet meer om.
  • Uw gemak staat voorop. De arts geeft daarom soms pijnstillers of andere medicijnen naast de medicijnen voor sedatie.
  • De verpleegkundige verzorgt uw mond en houdt die vochtig.
  • Meestal raden we aan een blaaskatheter in te brengen. Zo krijgt u geen last van een volle blaas.
  • We wassen u en verzorgen u verder zo goed mogelijk.

De inhoud van deze pagina is voor een groot deel overgenomen uit de folder ‘Palliatieve sedatie’ van IKNL. Met toestemming van IKNL.