PET-CT bij prostaatkanker

PSMA-scan

PET-CT bij prostaatkanker (met PSMA-contraststof)

Een PET-CT-scan is een combinatie van een PET-scan en een CT-scan. We combineren hierbij twee technieken in één onderzoek. Tijdens het onderzoek ligt u op een bed dat we in de PET-CT-scanner onder de camera doorschuiven. Bij dit onderzoek brengen we prostaatkankercellen in het hele lichaam in beeld met de licht radioactieve stof 18F-PSMA. Aan de buitenkant van prostaatkankercellen bevindt zich veel van het eiwit PSMA. De radioactieve stof bindt zich aan dit eiwit. De radioactieve stof heeft geen bijwerkingen en verlaat via de lever het lichaam.

PET-scan

De radioactieve stof fluor-18-PSMA-tracer brengen we in beeld met de PET-scan. Deze stof bindt zich aan het eiwit PSMA. De letters staan voor: Prostaat Specifiek Membraan Antigen. Het eiwit zit aan de buitenkant van prostaatkankercellen, ook als ze verspreid in het lichaam zitten. Door het contraststof in beeld te brengen, weten we precies waar de prostaatkankercellen zich in het lichaam bevinden. Dit is belangrijk om u een goede en zo gericht mogelijke behandeling te kunnen geven.
We dienen een kleine hoeveelheid radioactieve stof toe. Zo weinig dat dit niet schadelijk is. Het heeft ook geen bijwerkingen. De stof is een paar uur na het onderzoek bijna helemaal uit uw lichaam verdwenen.

Fluor-18-PSMA-tracer

We gebruiken bij de PET-scan de radioactieve stof fluor-18-PSMA-tracer (ook wel 18F-JK-PSMA-7). Dit is een ander type radioactieve stof dan we voorheen gebruikten. De stof is niet officieel geregistreerd. Toch adviseren we deze contraststof aan, omdat we met deze stof prostaatkankercellen beter kunnen opsporen en in beeld brengen. Beter dan met fluor-18-choline dat we voorheen gebruikten. De stof voldoet aan alle kwaliteitseisen. Het is volkomen veilig.

Productie fluor-18-PSMA-tracer

De radioactieve stof wordt in de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar geproduceerd. Het kost veel tijd om de stof te maken. Dit komt omdat de radioactieve fluor aan strenge eisen moet voldoen. Soms wordt het product afgekeurd, dan kan het niet gebruikt worden. Uw onderzoek kan dan niet op het afgesproken tijdstip doorgaan.
Of de radioactieve stof bruikbaar is of niet, is pas vlak voor het onderzoek bekend. Het kan daarom dat u dit bericht pas krijgt als u al onderweg bent, of zelfs al in het ziekenhuis bent. Wij begrijpen dat dit erg vervelend is. We vragen hiervoor uw begrip.

CT-scan

De CT-scan geeft informatie over de structuur en de plaats van weefsels. Hiervoor gebruiken we röntgenstraling. U ontvangt voor dit onderzoek een minimale hoeveelheid röntgenstraling. De hoeveelheid is verantwoord om tot een goede diagnose te komen.

Afspraak

We verwachten u voor de PET-CT-PSMA-scan op de afdeling Radiologie/Nucleaire Geneeskunde.

Voorbereiding

Belangrijk om vooraf door te geven

Heeft u de ziekte van Kahler? Neem dan contact op met uw behandelend arts.

Eten en drinken

  • U mag normaal eten.
  • Drink in het uur voordat u op de afdeling Nucleaire Geneeskunde aankomt 1 liter water, thee of koffie. U kunt dit thuis doen of onderweg. U mag gewoon naar het toilet.

Foliumzuur

Gebruikt u foliumzuur (vitamine B11)? Stop hier dan mee op de dag van het onderzoek. Foliumzuur zit vaak ook in multivitaminen. Stop dus ook met multivitaminen. Na het onderzoek kunt u meteen weer met foliumzuur en multivitaminen beginnen, zoals u dat gewend bent. Gebruikt u andere medicijnen? Die mag u voor, tijdens en na het onderzoek gewoon innemen.

Gemakkelijke kleding zónder metaal

Trek gemakkelijke kleding aan. Er mag in uw kleding geen metaal verwerkt zitten. Denk bijvoorbeeld aan een rits of een riem. Doe ook al uw sieraden uit en af.

Plassen

Als u problemen heeft met plassen en daarvoor uzelf katheteriseert, neem dan uw materialen mee zodat u de blaas kunt legen.

Kom op tijd

De radioactieve stof die we gebruiken, is speciaal voor uw onderzoek gemaakt. Deze stof is kostbaar én werkt zeer kort. Kom daarom op tijd. Als u te laat bent voor uw afspraak, kan het zijn dat het onderzoek daardoor niet door kan gaan.

Bent u verhinderd?

Bent u (onverwacht) verhinderd? Geef dit dan zo spoedig mogelijk door. Dan kunnen we de radioactieve stof tijdig afbestellen.

Onderzoek

Melden in het ziekenhuis

Meld u zich de dag van het onderzoek tien minuten vóór de afgesproken tijd aan de balie van de afdeling Radiologie. Van daaruit sturen we u door naar de wachtruimte van de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Als u aan de beurt bent, roept de laborant u op. In de wachtruimte is niet veel ruimte. Heeft u een begeleider bij u? Die begeleider kan tijdens het onderzoek wachten in de centrale hal van het ziekenhuis of naar huis gaan.

De laborant legt eerst uit hoe het onderzoek in zijn werk gaat. Daarna brengt de laborant een infuus bij u in. Door dit infuus dienen we de radioactieve vloeistof toe. De radioactieve vloeistof moet 90 minuten inwerken. Hier merkt er niets van, u wordt er dus niet warm, misselijk, akelig of slaperig van.

In die 90 minuten inwerktijd mag u gaan en staan waar u wilt, u hoeft niet in het ziekenhuis te blijven. U mag rustige activiteiten doen zoals lezen of muziek luisteren. Op de afgesproken tijd neemt u weer plaats in de wachtruimte van de afdeling Nucleaire Geneeskunde. De laborant verzoekt u daar naar het toilet te gaan. Daarna neemt de laborant u mee naar de scanruimte en komt u op een smalle tafel te liggen. We vragen u tijdens het maken van de scan zo rustig mogelijk te blijven liggen. U schuift een aantal keren door de scanner. De scanner maakt geen hard geluid, wij houden u via een camera in de gaten.

Duur van het onderzoek

Het totale onderzoek duurt 2,5 uur. Dat wil zeggen, de voorbereiding en de inwerktijd duren samen 2 uur, de PET-CT-scan duurt een half uur. Het is niet mogelijk om een begeleider mee te nemen tijdens het onderzoek.

Na het onderzoek

Na het onderzoek kunt u zelfstandig naar huis. De radioactieve vloeistof die we hebben ingespoten, heeft geen invloed op uw rijvaardigheid. Heeft u een kalmeringsmiddel gebruikt? Dan kunt u niet zelfstandig naar huis.

Geen risico’s en complicaties

U vormt geen stralingsgevaar voor uw omgeving. De hoeveelheid radioactieve vloeistof die u krijgt toegediend bij dit onderzoek is erg klein. De ingespoten radioactiviteit verdwijnt vanzelf uit uw lichaam.

Uitslag van het onderzoek

De laborant verwerkt de verkregen beelden en stuurt deze door naar de nucleair geneeskundige. De nucleair geneeskundige maakt een onderzoeksverslag en stuurt dit verslag naar uw behandelend arts.

Contact