Upadacitinib (Rinvoq®)
Werking van upadacitinib
Upadacitinib is een medicijn dat het afweersysteem onderdrukt. Dit soort medicijnen noemen we immuunsuppressiva. Het middel remt een specifiek ontstekingseiwit dat een belangrijke rol speelt bij ontstekingen in de darm. De werkzame stof in upadacitinib blokkeert de werking van bepaalde (Janus) enzymen en wordt dan ook wel JAK-remmer genoemd. Deze enzymen spelen een rol bij het ontstaan van ontstekingen. Door deze enzymen te blokkeren vermindert de ontsteking.
Voorbereiding
Voordat u begint met upadacitinib is het belangrijk om te controleren of u een sluimerende of actieve infectie heeft, zoals tuberculose (tbc). Of dat u hiermee in contact bent geweest. Soms worden virussen of infecties als tbc pas actief bij het gebruik van dit soort medicijnen.
U krijgt vooraf enkele onderzoeken, zoals een longfoto (X-thorax) en bloedtesten op onder andere hepatitis B en C, hiv, CMV en EBV. Als dit nodig is verwijst uw arts u door naar een longarts of andere specialist.
Tijdens de behandeling is het belangrijk om zelf alert te blijven op signalen van infecties. Neem contact op met het IBD-team als u een infectie vermoedt.
Gebruik van upadacitinib
Upadacitinib is beschikbaar als tablet.
- Uw aanbevolen dosering is 1 tablet van 45 mg per dag, gedurende 8 of 12 weken.
- Daarna gaat u over op een onderhoudsdosering van 1 tablet van 15 mg of 30 mg per dag. We bepalen de juiste dosering op basis van uw situatie.
De werking is vaak binnen enkele weken merkbaar. Tijdens de behandeling laat u regelmatig uw bloed en ontlasting controleren door uw MDL-arts, verpleegkundig specialist of IBD-verpleegkundige. Als dit nodig is passen we de dosis aan.
Belangrijke adviezen voor het gebruik
- Neem het medicijn elke dag op hetzelfde tijdstip in, met 10–12 uur ertussen.
- U mag het met voedsel innemen, maar dat hoeft niet.
- Bent u een dosis vergeten? Neem dan niet twee tabletten tegelijk. Sla de vergeten dosis over en neem de volgende gewoon op het vaste tijdstip.
- Bewaar het medicijn bij kamertemperatuur.
- Bespreek vragen over uw medicijnen of veranderingen in uw medicijnen altijd met uw arts, apotheker of verpleegkundige.
Mogelijke bijwerkingen
Upadacitinib kan, net als andere medicijnen, bijwerkingen geven. De meest voorkomende zijn:
- acne
- infecties aan de bovenste luchtwegen
- misselijkheid
- urineweginfecties
- hoofdpijn
Heeft u bijwerkingen? Of krijgt u infectieverschijnselen (zoals griep, verkoudheid of hoesten), een allergische reactie of gaat u antibiotica gebruiken? Neem dan contact op met het IBD-team.
Verhoogd cholesterol en gordelroos
Bij sommige mensen stijgt het cholesterolgehalte tijdens het gebruik van upadacitinib. Ook is er een grotere kans op het opnieuw krijgen van gordelroos (herpes zoster). Gordelroos veroorzaakt pijnlijke huiduitslag met kleine rode blaasjes, meestal in de zij, aan één kant van het lichaam.
Soms adviseren we daarom voor of tijdens de behandeling een vaccinatie tegen gordelroos. Als de arts dit adviseert, vergoedt de zorgverzekeraar de kosten. Uw arts bespreekt dit met u tijdens het voorbereidende gesprek.
Upadacitinib met andere medicijnen
Gebruikt u één van de volgende medicijnen:
- ketoconazol
- ciclosporine
- rifampicine
- fluconazol
Of gaat u deze binnenkort gebruiken? Meld dit dan bij uw IBD-team. Deze medicijnen kunnen de werking van upadacitinib beïnvloeden.
Let ook op met Sint-janskruid, echinacea en grapefruitsap. Deze kunnen de werking van het medicijn versterken of verzwakken.
Vaccinaties
U mag tijdens de behandeling veilig gevaccineerd worden tegen:
- griep
- pneumokokken
- gordelroos
- hepatitis
Let op: de vaccinatie werkt mogelijk iets minder goed tijdens het gebruik van upadacitinib. Vaccinaties met levende verzwakte virussen, zoals BMR (bof, mazelen, rode hond) of gele koorts mag u niet krijgen. Overleg hierover altijd met het IBD-team.
Andere aandachtspunten
Zwangerschap en borstvoeding
Bent u zwanger, denkt u zwanger te zijn of wilt u zwanger worden? Overleg dan met uw IBD-team. Gebruik van upadacitinib tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding raden we af omdat er nog weinig over bekend is.
Autorijden
Upadacitinib maakt u niet suf of slaperig. U mag gewoon aan het verkeer deelnemen of machines bedienen.
Vragen?
De behandeling gebeurt altijd met uw toestemming. Neem bij vragen of klachten contact op met uw IBD-team (MDL-arts, verpleegkundig specialist of IBD-verpleegkundige).
Op werkdagen tussen 9:00 en 10:00 uur telefonisch spreekuur via T 088 753 3952
Op werkdagen tussen 8:00 en 16:30 uur Polikliniek MDL-centrumTergooi via T 088 753 1610
Buiten kantoortijden Spoedeisende Hulp via T 088 753 1753