Nederlands onderzoek: veilig minder antibiotica voor pasgeboren baby’s door slimme rekenhulp

Nederlands onderzoek: veilig minder antibiotica voor pasgeboren baby’s door slimme rekenhulp

Vijf tot acht procent van alle pasgeboren baby’s krijgt antibiotica vanwege een verdenking op infectie. Kinderartsen volgen daarvoor een richtlijn. Vaak blijkt de antibiotica achteraf niet nodig, want minder dan 0,1 procent van de baby’s heeft daadwerkelijk een bacteriële infectie.

Slimme rekenhulp

Een nieuwe aanpak kan op een veilige manier helpen om onnodig antibioticagebruik onder pasgeborenen terug te dringen. Dat blijkt uit onderzoek waarin een slimme rekenhulp genaamd EOS calculator werd vergeleken met de huidige richtlijn. De onderzoekers volgden 1.830 baby’s in tien Nederlandse ziekenhuizen.

De EOS calculator berekent hoe groot het risico is dat een pasgeboren baby een infectie krijgt. EOS staat voor early-onset sepsis: een bacteriële infectie die kan optreden in de eerste 72 uur na de geboorte. Alleen als het risico verhoogd is, wordt gestart met antibiotica.

Minder zorgen

Minder antibiotica betekent minder zorgen voor de ouders en het kind, legt Frans Plötz, kinderarts in Tergooi MC en hoogleraar in Amsterdam UMC uit. ‘Als we antibiotica geven, moet een baby twee tot zeven dagen in het ziekenhuis blijven. Dat betekent een infuus, meerdere prikken en veel stress voor ouder en kind. Dankzij de EOS calculator weten we nu: veel baby’s hebben dat helemaal niet nodig.’

Gebruik van de EOS calculator leidde in de studie tot een vermindering van antibioticagebruik met 72 procent, zonder nadelige effecten voor de baby. ‘Bij een laag risico blijft oplettendheid natuurlijk wel nodig’, aldus kinderarts in opleiding Niek Achten van het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis.

Geen stressvolle behandelingen

‘Het was even schrikken, toen de kinderarts zei dat onze dochter risico liep op een infectie,’ vertelt de vader van baby Sofie Vernig Vloemans. ‘Maar er werd geen antibiotica gestart. De EOS calculator gaf aan dat goed in de gaten houden voldoende was. Daardoor mochten we de volgende dag gewoon samen naar huis. En onze dochter hoefde geen stressvolle behandelingen te ondergaan.’

Beschermd tegen nadelen antibiotica

Antibiotica op jonge leeftijd is niet zonder risico’s, legt arts-onderzoeker Sanne Janssen van het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis uit. ‘Je verstoort het afweersysteem en het gaat gepaard met een verhoogde kans op allergieën en astma op latere leeftijd. Dankzij deze aanpak beschermen we baby’s tegen nadelige effecten van antibiotica. En behandelen we alleen als het risico echt hoog is.’

‘Minder ziekenhuisopnames betekent ook een besparing op zorgkosten’, vult arts-onderzoeker Bo van der Weijden van Amsterdam UMC en Tergooi MC aan.

EOS calculator direct inzetbaar

De EOS calculator wordt in een toenemend aantal ziekenhuizen in Nederland gebruikt, inmiddels zelfs geïntegreerd in het elektronisch patiëntendossier. Kinderartsen en verloskundigen kunnen er direct mee aan de slag. Ook in Tergooi MC werken we inmiddels met de EOS calculator.

E-mail nieuwsbrief