Tioguanine bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Uw Maag-Darm-Leverarts of IBD-verpleegkundige heeft met u gesproken om het medicijn tioguanine te gaan gebruiken. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa valt uw afweer delen van het eigen lichaam aan. Tioguanine remt die afweerreactie. En daarmee de activiteit van uw chronische darmontsteking.
We schrijven dit middel voor als andere medicijnen niet of niet genoeg helpen. Of als het niet lukt om prednison of budesonide af te bouwen. U leest hieronder hoe u tioguanine gebruikt en wat u bij bijwerkingen moet doen. Deze informatie vervangt de bijsluiter niet.
Met medicijnen proberen we de ontstekingsreacties bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa onder controle te houden. Zo nemen de klachten, opvlammingen en de kans op complicaties af. Medicijnen kunnen de ziekte niet genezen. Na het afbouwen of stoppen kunnen de ontstekingen terugkomen. En daarmee de klachten.
Voorbereiding
Voordat u gaat starten met dit medicijn, komt u eerst langs bij de verpleegkundige. We stellen u onder meer vragen over uw verleden. Bijvoorbeeld:
- welke vaccinaties u heeft gehad
- welke infecties u heeft gehad
- welke reizen u heeft gemaakt of nog gaat maken
Ook uw bloed wordt gecontroleerd. We kijken of u geen sluimerende of actieve infectie heeft. Die moeten we anders eerst behandelen voor u met tioguanine start.
Gebruik
- Hoeveel tioguanine u krijgt, ligt onder andere aan hoeveel u weegt en is per persoon anders.
- Gebruik altijd de hoeveelheid die uw arts u heeft voorgeschreven.
- Het is belangrijk dat u niet op de tabletten kauwt. Slik ze heel door.
- Neem tioguanine bij voorkeur vóór de maaltijd in. U kunt de tabletten doorslikken met eten of water.
- Moet u halve tabletten gebruiken? Gebruik dan een tablettensplitser om ze door te breken.
Eerste periode
Het kan twee tot drie maanden duren voordat de tioguanine goed werkt. Reageert u goed op het middel en heeft u geen last van bijwerkingen? Dan kunt u het langer gebruiken.
De eerste twaalf weken houden de verpleegkundige en arts u heel goed in de gaten. We controleren uw bloed regelmatig om te kijken of uw lever, nieren en bloed goed werken. En we kijken naar de ontstekingswaarden. Na die twaalf weken controleren we uw bloed iedere drie tot zes maanden. Bij bijwerkingen of afwijkingen in uw bloed doen we verder onderzoek. Soms moeten we met tioguanine stoppen of de hoeveelheid aanpassen.
Tabletten vergeten
Bent u vergeten de tabletten in te nemen? Neem ze dan op dezelfde dag op een later tijdstip alsnog in. Doe dat niet als u er pas de volgende dag achter komt dat u ze vergeten bent. Neem dan gewoon de tabletten van die dag in zoals u gewend bent.
Belangrijke informatie
Voorzichtig met kapotte tabletten
- Ziet u bij het openmaken van de verpakking tabletten die stuk zijn? Sluit de verpakking dan weer goed en breng die terug naar de apotheek.
- Voorkom dat poeder van de tabletten zich door het huis verspreidt. Anders kunnen uw huisgenoten er mee in aanraking komen.
- Krijgt u wat poeder uit gebroken tabletten op uw huid of in uw ogen? Was uw huid dan goed af. Spoel uw ogen met veel water.
Tioguanine en hygiëne
Bijwerkingen
Tioguanine wordt door de meeste patiënten met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa goed verdragen. Elk geneesmiddel kan bijwerkingen geven. Niet iedereen krijgt ze. Het verschilt ook hoe erg de bijwerkingen zijn en hoe lang ze duren. We kunnen daarom vooraf niet zeggen of u last van bijwerkingen krijgt.
Als iemand bijwerkingen krijgt, gebeurt dat meestal in de eerste dagen tot weken na het starten. Meestal gaan deze klachten binnen twee tot drie weken weer weg. U kunt:
- minder zin hebben om te eten
- misselijk zijn
- last hebben van (mild) spugen of (milde) diarree
Bijwerkingen bij langer gebruik
Let op de volgende bijwerkingen als u tioguanine langere tijd gebruikt:
- infecties, zoals tandvleesontsteking of keelpijn in combinatie met koorts
- spontane blauwe plekken en/of regelmatige bloedneuzen
- gele verkleuring van het oogwit of van de huid
- buikklachten die niet passen bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa
In zeldzame gevallen kan een alvleesklierontsteking (pancreatitis) ontstaan. Dat gebeurt dan vooral aan het begin van de behandeling.
Wanneer bellen
Krijgt u last van bijwerkingen of klachten als koorts, koude rillingen, veel spugen, blauwe plekken, bloedneuzen of erge (buik)pijn? Neem dan contact op met uw Maag-Darm-Leverarts of IBD-verpleegkundige. Neem buiten kantooruren contact op met de huisarts of arts die dienst heeft via de spoedeisende hulp.
Zonlicht en uv-straling
Patiënten die tioguanine gebruiken, kunnen (iets) meer kans hebben op huidproblemen, huiduitslag en huidkanker. Daarom geven we u de volgende adviezen:
- Blijf zoveel mogelijk uit de zon.
- Gebruik zonnebrandcrème met een hoge factor (minimaal factor 30) en smeer elke twee uur opnieuw in.
- Blijf uit direct zonlicht, vooral tussen 10:00 en 15:00 uur.
- Draag beschermende kleding, zoals een hoed en zonnebril.
- We raden het gebruik van een zonnebank af.
- Controleer uw huid regelmatig op plekjes.
Tioguanine en andere medicijnen
Verschillende medicijnen werken niet altijd even goed samen met tioguanine. Laat het uw arts of verpleegkundige weten als u een van de genoemde medicijnen gebruikt:
- Mesalazine (pentasa, mezavant, salofalk, asacol), olsalazine (dipentum) en sulfasalazine. Deze kunnen de werking van de aanmaak van rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes verstoren.
- Bloedverdunners acenocoumarol en fenprocoumon. Tioguanine kan invloed hebben op de werking van de bloedverdunner. Laat het de trombosedienst weten als u tioguanine gaat gebruiken, een andere hoeveelheid krijgt of stopt met het medicijn.
- medicijnen tegen jicht (allopurinol en febuxostat). Deze kunnen de bijwerkingen van tioguanine versterken. Soms kan de arts andere medicijnen tegen jicht voorschrijven. Ook wordt uw bloed extra gecontroleerd.
- ACE-remmers. Deze medicijnen worden gebruikt bij hoge bloeddruk en hartfalen. Het kan de aanmaak van witte bloedcellen verstoren. Uw bloed wordt daarom regelmatig gecontroleerd.
- Kruiden of supplementen zoals Sint janskruid of echinacea. Deze kunnen de werking van tioguanine versterken of juist verminderen.
Alcohol
Wees voorzichtig met alcohol. Als u alcohol en tioguanine samen neemt, heeft u meer kans op een afwijking aan uw lever.
Vaccinaties
Door tioguanine kunnen sommige vaccins minder goed werken. Ook is er met tioguanine meer kans op bijwerkingen door vaccins. Neem geen vaccinaties met een verzwakt levend vaccin als u tioguanine gebruikt. Dat zijn bijvoorbeeld vaccinaties voor de bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts of tuberculose. Overleg met uw apotheek of arts als u een vaccinatie moet krijgen. We raden u aan de jaarlijkse griepprik te nemen als u tioguanine gebruikt.
Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
Vruchtbaarheid
Onderzoek heeft tot nu toe niet laten zien dat mannen en vrouwen minder vruchtbaar worden door tioguanine. Heeft u de wens om zwanger te worden? Overleg met uw arts of verpleegkundige over de medicijnen die u gebruikt.
Zwanger en tioguanine
In het algemeen proberen we zo min mogelijk medicijnen te gebruiken tijdens de zwangerschap. Toch is het vaak nodig om door te gaan met tioguanine bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Een opvlamming van de ziekte kan schadelijker zijn voor moeder en kind dan de behandeling met tioguanine.
Borstvoeding
Over de veiligheid van tioguanine bij het geven van borstvoeding zijn niet genoeg gegevens bekend. Tioguanine komt maar in kleine beetjes in de moedermelk terecht. Borstvoeding kan veilig gegeven worden.
Zie ook Kinderwens en zwangerschap bij chronische darmziekte.