Braken tijdens de zwangerschap
Oorzaken
Het is niet precies bekend waarom de ene vrouw wel en de andere vrouw geen last krijgt van (overmatig) braken tijdens de zwangerschap. Het is wel bekend dat zwangerschapsbraken in verschillende situaties vaker voorkomt, zoals bij een meerlingenzwangerschap, molazwangerschap en bij hyperemesis gravidarum in een vorige zwangerschap.
Klachten
Je kunt last hebben van de volgende klachten:
- erg misselijk en vaak braken
- verminderde of geen eetlust
- weinig en donkere urine
- gewichtsverlies
- een slap en vermoeid gevoel
- overgevoeligheid voor licht, geluid en/of geuren
Doordat je onvoldoende voedingsstoffen en vocht binnenhoudt, kan dit leiden tot:
- gewichtsverlies
- uitdroging
- tekort aan vitaminen en mineralen
- vermoeidheid door het vele braken
- depressieve gevoelens
- gevoeligheid van de slokdarm, waardoor slikken pijnlijk kan zijn
Behandeling
Als je veel braakt, verwijst de verloskundige je naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis wordt er bloedonderzoek gedaan en wordt er een echo gemaakt. Aan de hand van de resultaten kijken we naar een geschikte behandeling.
Algemene adviezen tegen misselijkheid en braken
- Luister naar je lichaam. Neem de rust die je nodig hebt en dwing jezelf niet tot om dingen te doen.
- Sta langzaam op en vermijd plotselinge bewegingen.
- Praat met anderen (bijvoorbeeld je partner of arts) over de misselijkheid en de zwangerschap. Als je dit fijn vindt kun je een verwijzing naar een psycholoog vragen.
- Vermijd dingen die de misselijkheid kunnen verergeren, bijvoorbeeld geuren (zoals sterk gekruide voeding, koffie, sigaretten, tandpasta).
- Ga niet na het eten direct liggen maar blijf nog 10 tot 20 minuten rechtop zitten
- Probeer zo veel mogelijk in de frisse lucht te zijn
- Zorg voor een fris huis door alles goed te laten luchten. Ook het bed.
- Als je niet veel kunt doen, probeer dan lichte activiteiten te doen.
- Vraag om de hulp die je nodig hebt (bijvoorbeeld met koken, het huishouden of voor gezelschap).
- Ben je ervan bewust dat je zwanger bent, dat er een baby op komst is, dat er iets moois is om naar uit te kijken!
Voedingsadviezen
- Probeer minimaal 1 liter water per dag te drinken. Het liefst 2 liter. Kies dranken die u beter verdraagt en drink kleine beetjes, eventueel elke 5 minuten. Koolzuurhoudende dranken verminderen soms de misselijkheid. Soms helpt het om door een rietje te drinken.
- Drinken en eten tegelijk valt vaak minder goed. Dit geeft snel een vol gevoel en het kan het braken verergeren.
- De voorkeur gaat uit naar licht verteerbare voeding (bijvoorbeeld rijst, kip, vis en verse groente, zoet/zacht fruit, crackers, beschuit en vruchtensap). Breng variatie aan in je eetpatroon.
- Eet kleine porties verdeeld over de dag (elke 1 á 2 uur). Een lege maag kan de misselijkheid veroorzaken of verergeren.
- Zuig op iets zuurs: een stukje augurk, citroen of kauwgom.
- Veel vrouwen geven aan dat ze vette gerechten wel verdragen, denk aan patat, pizza, een broodje hamburger. Eet ze gerust, want ze geven energie.
- Probeer voedingsmiddelen en dranken met gember zoals gemberkoekjes, limonade van gembersiroop of gezeefde gemberthee met honing.
- Eet ’s morgens vóór het opstaan wat droog brood, beschuit, toast of granen, bijvoorbeeld muesli. Leg dit eventueel al klaar de avond ervoor.
Medicijnen
Als de adviezen alleen niet helpen kun je medicijnen krijgen. Er zijn verschillende medicijnen tegen misselijkheid:
- Emasefene 12,5/25mg, 3 – 4 keer per dag
- Metoclopramide 10mg, 3 keer per dag
- Ondansetron 4-8mg, 3 keer per dag
Vocht-infuus
Bij thuisbehandeling krijg je gedurende 3 dagen vocht via een infuus. De hoeveelheid vocht wordt iedere dag afgebouwd. Als de klachten niet verbeteren neemt de thuiszorg contact op met de arts in het ziekenhuis. Wanneer er wel verbetering is van de klachten, volgt er na de thuisbehandeling een telefonische controle met je behandelend arts in het ziekenhuis.
Na de behandeling
Als je opnieuw last hebt van overmatig braken kun je het volgende doen:
- Als je terugverwezen bent naar je eigen verloskundige, neem je opnieuw contact op. Zij kan je vragen beantwoorden en je zo nodig doorverwijzen naar de gynaecoloog.
- Als je thuis bent met een infuus en je vragen hebt over de behandeling, kun je contact opnemen met afdeling Gynaecologie en Verloskunde.
- Als je thuis bent met een infuus en je vragen hebt over het infuus of de zorg thuis, kun je contact opnemen met de Technische Thuiszorg.
Voor meer informatie en contact met lotgenoten kun je de websites van Stichting ZEHG of Steunpunt HG bezoeken.