Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium (KCHL)

Wat houdt klinische chemie in?

Klinische chemie gaat over het onderzoeken van bloed, urine en andere lichaamsstoffen om ziektes te ontdekken of uit te sluiten. In ons lab onderzoeken we elke dag materiaal van honderden patiënten. Onderzoek van bloed en urine doen we het meest. We zoeken naar stoffen zoals zouten, eiwitten en stofwisselingsproducten. Deze stoffen helpen ons te begrijpen of iemand ziek is.

Door de ontwikkelingen in de klinische chemie kunnen we ziektes steeds vaker in een vroege fase opsporen. We kunnen ook goed volgen of een behandeling werkt. Daarnaast doen we onderzoek om ziektes te voorkomen en om te voorspellen hoe een ziekte zich zal ontwikkelen.

Het bloedonderzoek

Een mens heeft ongeveer vijf tot zes liter bloed in zijn lichaam. Elke minuut pompt het hart al het bloed rond. Bloed transporteert bouwstoffen en afvalstoffen van en naar de organen en vervoert warmte en zuurstof door het lichaam. Bij bloedonderzoek kijken we of er iets mis is in het lichaam. Sommige stoffen in het bloed kunnen bij bepaalde ziektes te hoog of te laag zijn. Zo kan een bloedonderzoek helpen om een aandoening op te sporen. Met een bloedonderzoek kunnen we kijken of iemand een infectie, ontsteking of bloedarmoede heeft. Of bijvoorbeeld suikerziekte of een probleem met de schildklier. Neem een kijkje in de eLabgids als u meer wilt weten over specifieke analyses.

Meestal wordt het bloed afgenomen met een bloedprik. Daarbij prikt een medewerker met een dunne naald in een ader, vaak aan de binnenkant van de elleboog. Het bloed wordt opgevangen in enkele vacuümbuisjes. In de meeste gevallen nemen we vijf tot tien milliliter bloed af.

• Wilt u meer weten over onze locaties voor bloedafname of waar u bij speciale (bloed)onderzoeken terecht kunt? Kijk dan op Bloedafname en materiaalafgifte.
• Wanneer u meer informatie wilt over de verschillende testen en bloedonderzoeken in ons lab ga dan naar Alles over testen.nl.

Het urineonderzoek

Urine voert afvalstoffen af uit het lichaam. Gemiddeld maakt ons lichaam ongeveer 1,5 liter urine per dag. Door urine te onderzoeken kunnen artsen bepaalde ziektes opsporen. Bijvoorbeeld problemen met de stofwisseling of nierziekten. Net als bij bloedonderzoek, kan het zijn dat er te veel of juist te weinig van een bepaalde stof in de urine zit. Dit kan wijzen op een bepaalde ziekte.

Hoe levert u urine in?

U levert zelf een potje met urine in bij een van onze bloedafnameposten. Voor het inleveren van urine moet u een afspraak maken, behalve wanneer u het potje inlevert bij de bloedafname-poli in het ziekenhuis. Zorg ervoor dat de urine zo vers mogelijk is als u het inlevert.

Uw arts geeft u een speciaal potje mee om de urine in op te vangen. Soms krijgt u een grotere bokaal om 24 uur lang alle urine in te verzamelen.

Wat gebeurt er met bloed of ander materiaal na afname?

Vanaf het moment dat bloed of een ander lichaamsvocht wordt afgenomen, valt het materiaal onder de verantwoordelijkheid van de klinisch chemicus of arts klinische chemie. Deze specialist zorgt ervoor dat het juiste materiaal op de juiste manier wordt afgenomen, vervoerd en geanalyseerd. Daarnaast geeft de klinisch chemicus leiding aan het laboratorium en is verantwoordelijk voor het bewaken van de kwaliteit. Ook doet hij of zij wetenschappelijk onderzoek en adviseert artsen in bijzondere gevallen, bijvoorbeeld bij ingewikkelde behandelingen.

Van afname tot uitslag

Na controle van de gegevens van de patiënt en de afname van bloed of urine, voorzien we het lichaamsmateriaal van een uniek barcode-nummer. Daarmee is het monster herkenbaar in het hele proces. Vervolgens begint de voorbewerking. Zo moeten we bloed vaak eerst centrifugeren. Hierbij scheiden we de bloedcellen van het plasma, de vloeistof die vooral uit water, eiwitten en zouten bestaat. Daarna volgt de analyse. Veelvoorkomende analyses voeren we uit met behulp van geautomatiseerde apparatuur. Bij meer speciale analyses doen we dit ook deels met de hand.

Rapportage

De meeste uitslagen zijn binnen één werkdag beschikbaar. Bij sommige analyses worden de monsters ingevroren en bewaard, omdat we deze bijvoorbeeld eens per week analyseren. In bijzondere gevallen kan het voorkomen dat we het monster naar een gespecialiseerd laboratorium sturen. In dat geval kan de uitslag enkele weken duren.

Zodra de resultaten bekend zijn, sturen we deze door naar de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Wanneer een uitslag sterk afwijkt nemen we direct telefonisch contact op met de arts. Hij of zij bekijkt de uitslagen en beoordeelt deze samen met uw klachten en andere onderzoeksresultaten. Als patiënt ontvangt u de uitslag daarom altijd via uw arts en niet rechtstreeks van het lab.

Ons team