Samen beslissen: patiënt Steven Berdenis van Berlekom en psychiater dr. Duuk Sierink 

Samen beslissen in de praktijk met patiënt Steven Berdenis van Berlekom en psychiater dr. Duuk Sierink 

Samen beslissen is het proces waarbij zorgverlener en patiënt samen tot de beste keuze komen over een behandeling of bepaalde zorg. Maar hoe werkt samen beslissen in de dagelijkse praktijk? Wat is daarbij handig om te weten als patiënt? Dat vertellen we in een reeks interviews over dit overwerp. Deze vijfde aflevering gaat over patiënt Steven Berdenis van Berlekom en psychiater dr. Duuk Sierink.

Ongeveer anderhalf jaar geleden kreeg Steven vage klachten. Het bleek uiteindelijk te gaan om een neurodegeneratieve aandoening (Lewy Body Dementie). ‘Het ergste scenario werd werkelijkheid’, aldus Steven. Vroeger waren hij en zijn vrouw beide werkzaam in de zorg en nu zitten ze aan de andere kant van de tafel. Aan deze tafel zit ook psychiater dr. Duuk Sierink, hoewel Carla van den Beukel, echtgenote, het liever anders verwoordt. ‘Onze trein gaat een bepaalde richting op. Als arts kun je aansluiten door met jouw trein ook die richting op te gaan. Maar deze arts stapt in ónze trein. Zittend in onze coupé ontstaat ruimte voor emotionele, spannende, confronterende en grappige gesprekken.’

Gelijkwaardigheid

Steven Berdenis van Berlekom: ‘Al bij de kennismaking in het eerste consult was het door de stijl van de arts en zijn opbouw van het gesprek, vanzelfsprekend dat er sprake was van een gelijkwaardige positie voor zowel psychiater Sierink, de professional, als voor mij en mijn echtgenote als zorgvragers. Wij voelden ons uitgenodigd om volwaardig deel te nemen aan het gesprek, met als uitkomst dat psychiater Sierink niet alleen onze zórgen kende, maar ook onze ideeën over oorzaak en gevolgen.’

De behandeling stond vrij lang in het teken van de vraag wát er nu aan de hand was. Naast een depressie leek er meer te spelen, maar verscheidene onderzoeken konden dat lange tijd niet bevestigen. Door de realiteit van de klachten te accepteren, los van de onderliggende diagnose, kon er doorgepraat worden over de impact van die klachten op het leven van Steven en Carla.

Niet trouwen met je eerste hypothese

Psychiater dr. Duuk Sierink: ‘Als hulpverlener is het belangrijk niet te trouwen met je eerste hypothese en open te staan voor mogelijke alternatieven, om samen met de patiënt vervolgstappen te bespreken. Maar er ligt ook een rol weggelegd voor de patiënt. Maak zelf duidelijk wat je hoopt te bereiken en waarom dat belangrijk is. En als je twijfels hebt bij een behandeling moet je die op tafel leggen. Gaat het om een groot en niet acuut besluit? Neem er dan de tijd voor en bespreek het eventueel met anderen of neem iemand mee. Deze rol pakten Steven en Carla samen goed op.’

Het betrekken van de partner

Psychiater dr. Duuk Sierink: ‘Het helpt om de achtergrond van de patiënt te kennen. Wat is voor hem of haar belangrijk in het leven? Wat wil hij of zij kunnen doen zodra de klachten verminderen? Als artsen denken wij vaak dat klachten verminderen het doel is. Maar gezondheid wordt niet zozeer bepaald door de afwezigheid van klachten maar door de (aanwezigheid van) zinvol kunnen bijdragen. En zinvol bijdragen of betekenis hebben is meestal relationeel. Daarom is het belangrijk om ook de partner te betrekken. Zo krijg je in samenspraak een beeld van de huidige situatie en van de achtergrond van de patiënt. Steven en zijn partner Carla toonden een enorme creativiteit en veerkracht in het vinden van aanpassingen.

Steven Berdenis van Berlekom: ‘In vrijwel elk gesprek kwam aan de orde hoe wij in het leven staan en welke positieve of negatieve gevolgen dát heeft voor de aanpak van de zorgvraag.’ Carla: ‘Altijd met Steven als hoofdpersoon.’

Tips om samen te beslissen

Steven Berdenis van Berlekom: ‘Wees je als patiënt bewust van het feit dat jíj de mede-beslisser bent in de behandelsessie. Bereid je vragen aan de behandelaar voor. Neem zo mogelijk een “naaste” mee naar de afspraak. Twee weten meer dan één.’

Psychiater dr. Duuk Sierink: ‘Graag wil ik bedrukken dat artsen duidelijk moeten zijn over wat de beste behandeling is, welke alternatieven er zijn en wat geen optie is. Alleen binnen dat kader bestaat er keuzeruimte. En alles staat en valt bij het wederzijds delen van informatie en te proberen deze goed te begrijpen.’

E-mail nieuwsbrief